SYSTEM KORZENIOWY ROŚLIN

Dzisiaj co nieco o korzeniach. Dostarczają roślinie wodę, sole mineralne oraz mocują (choć nie zawsze) do podłoża, więc nic dziwnego, że posiadają je niemal wszystkie rośliny. W zależności od środowiska w jakim roślina funkcjonuje oraz trybu jej życia przybierają one różne formy. 

Podstawową funkcją korzenia jest pobieranie wody. Zapotrzebowanie na ten składnik jest ogromne, więc nie dziwi, że pierwsze oznaki problemów z korzeniami są natychmiast widoczne w wyglądzie rośliny. Woda wnika do korzenia poprzez specjalne wypustki skórki korzenia - włośniki, następnie pokonuje drogę w górę aby zostać odparowana w procesie transpiracji przez liście. Dzięki temu, powstaje system zapewniający ciągły przepływ wody. Kiedy ten system zostanie zaburzony, dochodzi do gromadzenia wody, uszkodzeń komórek i w konsekwencji do gnicia.

Wraz z wodą korzenie pobierają jony soli mineralnych, które są roślinie niezbędne do poprawnego funkcjonowania. O znaczeniu najważniejszych oraz konsekwencjach ich niedoborów można przeczytać tutaj.

Czynnikiem indukującym tworzenie nowych korzeni przybyszowych są hormony, a w szczególności auksyny. Syntezowane są w wierzchołkowym stożku wzrostu i transportowane wraz z substancjami odżywczymi do korzenia.

Jak wspominaliśmy, w zależności od środowiska w jakim żyją rośliny, ich korzenie mogą przejść modyfikacje pozwalające im na lepsze przystosowanie do panujących warunków i tym samym zwiększenie swoich szans na przeżycie w danym ekosystemie. Oto kilka najważniejszych (i najsprytniejszych)

Źródło: plantillustrations.org

Źródło: plantillustrations.org

Korzenie spichrzowe: to chyba najbardziej popularny typ przekształcenia korzenia. Roślina magazynuje w nich substancje odżywcze pozwalające im przetrwać niekorzystny czas. Często przybierają postać bulw np. w przypadku manioku jadalnego lub u Colocasia Esculenta

Korzenie powietrzne: występują głównie u epifitów, czyli roślin które nie są
przytwierdzone do podłoża i bytują na innych roślinach. Za ich pomocą roślina może pobierać wodę z powietrza. Ich zewnętrzna część pokryta jest specjalną tkanką zwaną welamenem. Jej komórki są w środku puste i tworzą gąbczastą strukturę, która w czasie suchym ma charakterystyczne srebrny kolor. Kiedy tkanka wchłonie wodę znajdującą się w powietrzu staje się przeźroczysta. Doskonałym przykładem roślin epifitycznych są storczyki żyjące w koronach drzew tropikalnych lasów deszczowych. Wygląd ich korzeni jest doskonałym wskaźnikiem nawodnienia rośliny więc uprawianie ich w przeźroczystych doniczkach jest doskonałym sposobem na kontrolowanie sytuacji.

Źródło:plantillustrations.org

Korzenie podporowe: najczęściej występują u roślin żyjących na terenach podmokłych gdzie właściwy system korzeniowy jest dość płytki i potrzebna jest dodatkowa podpora aby umocować roślinę w podłożu. Są to korzenie które wyrastają z łodygi na pewnej jej wysokości a potem rosną w dół zagłębiając się w końcu w glebę. Najbardziej spektakularnym przykładem są korzenie formacji namorzynów, pandanów i figowców. Specyficznym rodzajem korzeni podporowych są tak zwane korzenie skarpowe. Mają charakterystyczny, deskowaty kształt i rozchodzą się promieniście od osi centralnej. Występują często u drzew tropikalnych rosnących na podmokłych podłożach.

Korzenie czepne: występują często u pnączy i epifitów. Wyrastają z łodygi i wnikają w podłoże i podpory takie jak pnie drzew, mury, ściany przytwierdzając roślinę do podłoża i umożliwiając zajęcie lepszej pozycji w walce o światło. Doskonale to widać na przykładzie bluszczu, raphidophory korthalsii i monstery dubia.

Źródło: plantillustrations.org

Źródło: plantillustrations.org

Korzenie oddechowe:czyli pneumatofory występują u roślin terenów podmokłych lub bagnistych gdzie ilość tlenu w wodzie jest niewystarczająca. Są odgałęzieniami poziomych korzeni, które w swojej budowie mają kanaliki mogące pobierać i doprowadzać powietrze do głębszych części systemu korzeniowego.